خشکی واژن چیست ؛علل ایجاد و راه‌های درمان آن کدام است؟

تاریخ انتشار: 16 مهر 1401

بازدید: 510 بازدید

خشکی واژن یکی از بیماری های زنانه است که اندام جنسی آن ها را تهدید می کند و در صورت درمان نشدن به موقع مشکلات حادی را در پی دارد. متاسفانه بیشتر خانم ها بدون توجه به مشکلات و عاقبت این بیماری به سادگی از آن عبور می کنند و پی درمان آن نمی روند. به همین دلیل بیماری های زنانه یکی از شایع ترین مشکلات در بین بانوان در سنین های مختلف است. اما در حالت کلی خشکی واژن چیست و علل بروز و درمان آن کدام است؟

خشکی واژن چیست؟

خشک بودن واژن یکی از نشانه های بارز در یائسگی زنان است و به عنوان واژینیت یا آتروفی واژن نیز نامیده می شود و کیفیت رابطه زناشویی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری بیشتر پس از یائسه شدن زنان رواج دارد.

در حالت طبیعی واژن بانوان به دلیل ترشح هورمون استروژن مرطوب است، این رطوبت واژن را ضخیم و منعطف نگه می دارد و از خشک شدن بیش از حد، ایجاد زخم مهبل جلوگیری می کند. به عبارتی خشکی واژن در دوران یائسگی ناشی از کاهش طبیعی استروژن در بدن است که به دلیل عدم ترشح طبیعی، واژن رطوبت خود را از دست می دهد. در نهایت بافت های واژن نازک تر و خشک تر و غیر قابل انعطاف می شود؛ این منجر به ناراحتی به خصوص در هنگام رابطه جنسی می شود. بسیاری از درمان های ایمن و موثر برای خشکی واژن در دسترس هستند.

نشانه های ابتلا به خشکی واژن

خشکی واژن علایم خاصی دارد. با شناسایی این علایم ها می توانید بیماری را تشخیص دهید:

احساس درد یا خارش شدید در داخل و اطراف واژن

احساس درد یا ناراحتی شدید در طول رابطه جنسی

تکرر ادرار

دفع ادرار همراه با سوزش و خارش

افزایش عفونت های مجاری ادراری (UTIs) .

کاهش تمایل به رابطه جنسی

تنگی واژن و لذت نبردن از رابطه

التهاب واژن

نازک شدن لبه‌های بیرونی واژن

ایجاد آکنه و جوش‌های پوستی

کاهش اعتماد به نفس جنسی

گر گرفتگی و تعریق شبانه در زنان یائسه

بی‌خوابی و خستگی

دلایل احتمالی خشکی واژن چیست؟

همانطور که بیان کردیم در بسیاری از موارد، خشکی واژن زمانی اتفاق می افتد که سطح استروژن کاهش یابد. این به طور طبیعی با افزایش سن یا در دوران یائسگی رخ می دهد. یائسگی زمانی است که دوره قاعدگی شما به پایان می رسد. خشکی واژن می تواند ناشی از:

شیردهی و زایمان.

قرص های ضد بارداری یا هر نوع کنترل هورمونی.

درمان های سرطان از جمله شیمی درمانی و پرتو درمانی .

بیماری های زمینه مانند دیابت و سندرم شوگرن دار

داروها، از جمله داروهای ضد استروژن (درمان فیبروم رحم یا اندومتریوز)

برخی داروهای ضد افسردگی و آنتی هیستامین ها

برداشتن رحم (هیسترکتومی)

عدم تحریک جنسی

استرس و مشکلات روحی

این مواردها می تواند باعث تغییر در سطح هورمون و بر میزان ترشح یا مایعات واژن تأثیر بگذارد.

تحریک نشدن در طول رابطه جنسی، استفاده از صابون های معطر برای شستشو واژن و اطراف آن از سایر علت های خشکی واژن است.

خشکی واژن چگونه درمان می شود؟

درمان های زیادی برای خشکی واژن و مقاربت دردناک ( دیسپارونی ) مرتبط با خشکی واژن وجود دارد. از جمله:

داروهای خشکی واژن

قرص ها استروژن، کرم های موضعی، حلقه استروژن واژینال به عنوان جایگزین استروژن در بدن عمل می کنند. این داروها فقط با نسخه در دسترس هستند. این کرم ها و قرص ها مستقیماً با استفاده از اپلیکاتور در واژن شما اعمال می شوند. بیشتر آنها برای استفاده روزانه تجویز می شوند تا زمانی که خشکی واژن بهبود یابد، سپس در صورت نیاز به صورت هفتگی استفاده می شود. حلقه های حاوی استروژن تا سه ماه در واژن قرار می گیرند. این حلقه با آزاد کردن مقدار مناسبی استروژن، به مرطوب کردن محیط واژن کمک می‌کند. این حلقه‌های ویژه در داخل واژن قرار داده می‌شوند و در هنگام رابطه جنسی یا پریود شدن نیازی به تعویض ندارند.

قرص خوراکی اوسپمیفن

این دارو تعدیل کننده استروژن خوراکی برای درمان خشکی واژن و مقاربت جنسی دردناک ناشی از یائسگی توسط پزشک تجویز می شود و مانند استروژن در بدن شما عمل می کند و به درمان رابطه جنسی دردناک مرتبط با آتروفی واژن کمک می کند.

استفاده بیش از حد از این قرص‌ها می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی مانند سرطان سینه یا لخته شدن خون شود. به همین دلیل مصرف آن‌ها باید زیر نظر پزشک باشد.

دهیدرواپی آندروسترون (DHEA):

این ماده پیش ساز سایر هورمونها نظیر تستوسترون و استروژن است. این یک شیاف واژینال است که که به درمان خشکی واژن قبل از پریود یا قبل از رابطه جنسی کمک می‌کند.

ژل های مرطوب کننده ها برای خشکی واژن

روان کننده ها و ژل های لوبریکانت یکی از درمان های فوری خشکی محیط واژن است که بدون نسخه در دسترس هستند و می توان آنها را از داروخانه ها بصورت حضوری و آنلاین خریداری کنید. این ژل ها با مرطوب کردن بافت واژن کاهش درد شدید در حین دخول و مقاربت را از بین می برد و به صورت موقتی واژن را مرطوب نگه می‌دارند. گاهی اثر ماندگاری این ژل‌ها چندین هفته طول می کشد.

شما نباید از مرطوب کننده هایی (مانند صورت یا بدن) که برای واژن شما مناسب نیستند استفاده کنید.

برای جلوگیری از ایجاد خارش و سوزش بعد از استفاده از لوبریکانت؛ بهتر است مقدار مناسبی از ژل را درست قبل از رابطه روی آلت تناسلی شریک جنسی مالیده شود تا مانع از بروز عوارضی مانند خونریزی بعد از نزدیکی شود. نمونه هایی از روان کننده های واژن بر پایه آب و مبتنی بر سیلیکون و روغن نیز وجود دارد.

حفظ رطوبت طبیعی واژن به روش های طبیعی

نوشیدن آب و هیدراته کردن بدن برای افزایش روانکاری واژن و حفظ رطوبت واژن بسیار تاثیر گذار است.

روغن های طبیعی مانند روغن هسته انگور، زیتون، گیاهی، آفتابگردان یا روغن نارگیل یک درمان خانگی بی خطر برای خشکی واژن است. روغن های طبیعی باید به عنوان روان کننده خارجی قبل از مقاربت استفاده شوند. با این حال، روان کننده های روغنی می توانند به کاندوم آسیب برسانند، بنابراین اگر در سنین باروری هستید، فقط از روان کننده های مبتنی بر آب استفاده کنید.

برخی از پزشکان تحریک جنسی منظم را برای کمک به ترغیب بافت های واژن به مرطوب شدن آن توصیه می کنند. یکی دیگر از مواردی که توصیه می کنند، پیش بازی به مدت زمان طولانی تری قبل از مقاربت است. تا در طول رابطه جنسی با ترشح طبیعی واژن بیشتر برانگیخته شوید.

رطوبت و ترشح طبیعی واژن به برانگیختگی و تحریک قبل مقاربت وابسته است، به دنبال روش هایی باشید که شما و همسرتان بتوانید لذت رابطه زناشویی خود را افزایش دهید.